Turystyka na terenach górskich to wieloaspektowa układanka, w której należy wziąć pod uwagę szerokie grono interesariuszy. To również walka z różnymi przeszkodami – nie tylko finansowymi i formalnymi — jak również z przestarzałym i schematycznym podejściem, pułapkami myślowymi, barierami. W schronisku Lubogoszcz zakończyła się konferencja naukowa Beskid Wyspowy – Beskid Dostępny, w której Pan Podróżnik uczestniczył jako prowadzący i moderator głównej debaty.


Świat zmienia się w szybkim tempie. To, co kiedyś było elitarne, staje się egalitarne, dostępne dla wszystkich. Szeroko pojęta turystyka (również na terenach klasyfikowanych jako górskie) stanowi jeden z podstawowych filarów rozwoju współczesnej gospodarki. Jest również trwałym elementem życia społecznego, spełniając istotną rolę w zaspokajaniu potrzeb jednostek i grup społecznych – nie tylko tych w pełni korzystających z dobrodziejstw bycia zdrowymi, ale także turystów z grup defaworyzowanych, m.in. osób starszych i borykających się z niepełnosprawnościami ruchowymi.

Eksperci i praktycy zwracają uwagę na elementy, bez których rozwój tego sektora jest niemożliwy lub dysfunkcyjny, lecz patrząc z punktu widzenia końcowego odbiorcy-turysty często są niewidoczne, przezroczyste. I m.in. takim właśnie aspektom poświęcona była konferencja naukowa Beskid Wyspowy – Beskid Dostępny, która odbyła się w nietypowym miejscu: w Bazie Szkoleniowo-Wypoczynkowej „Lubogoszcz”, położonej na południowo-zachodnim stoku Lubogoszczy w samym sercu Beskidu Wyspowego.

Konferencja została zrealizowana pod auspicjami Ministerstwa Sportu i Turystyki, z udziałem m.in. wiceprezes Polskiej Organizacji Turystycznej, Anny Salamończyk-Mochel.

Paweł Kunz (Pan Podróżnik) miał przyjemność moderować główny panel dyskusyjny, a jego gośćmi byli:

  • Bogdan Kasperek – dyrektor biura Euroregionu Śląsk Cieszyński, prezes Stowarzyszenia Rozwoju i Współpracy Regionalnej „Olza”;
  • Benedykt Węgrzyn – lider samorządowców z Beskidu Wyspowego, wójt gminy Dobra;
  • Tomasz Łucek – ekspert od marketingu miejsc.
Konferencja Beskid Wyspowy (c) panpodroznik.com
Pan Podróżnik i moderacja panelu na konferencji w Beskidzie Wyspowym (c) panpodroznik.com

Podczas dyskusji paneliści pochylili się m.in. nad budowaniem oferty turystycznej, jej promocji oraz roli samorządów lokalnych w rozwijaniu partnerstwa na rzecz marki turystycznej. Istotnym elementem była również wymiana doświadczeń związanych z kreowaniem nowych produktów i atrakcji turystycznych oraz dobre praktyki – również transgraniczne – którymi można podzielić się z innymi podmiotami działającymi w branży travel.

Temat marki turystycznej, czyli tożsamość marki jako podstawa stabilnej rozpoznawalności, jej wyróżniki, wspólny mianownik, środki zewnętrzne jako istotny czynnik potencjału rozwoju – wracał w kolejnych wypowiedziach zaproszonych panelistów.

Z punktu widzenia uczestników ważne były również praktyczne przykłady, mogące wspomóc rozwój turystyki na danym obszarze; związane zarówno z typowo „technicznymi” działaniami, jak i z formą organizacji (vide: potrzeba powstania Lokalnej Organizacji Turystycznej jako narzędzia do rozwoju m.in. marki).

Konferencja Beskid Wyspowy (c) panpodroznik.com
Konferencja Beskid Wyspowy (c) panpodroznik.com

Nie zabrakło również dyskusji oraz zbioru dobrych praktyk dotyczących upowszechniania turystyki osób starszych, dzieci z domów dziecka oraz dzieci z niepełnosprawnościami. Pod tym względem tematyka korelowała chociażby z agendą I Kongresu Turystyki Społecznej w Jeleniej Górze, gdzie Pan Podróżnik wygłosił referat: „Etyka kontra turystyka (w nowoczesnych czasach)” oraz podzielił się wiedzą i doświadczeniem m.in. w panelach „Turystyka społeczna, etyka i szara strefa” i „Czy turystyka społeczna jest moralna, zrównoważona i odpowiedzialna”.

Istotne jest również doprecyzowanie pojęć: zdefiniowanie turystyki społecznej, pokazując jej niejednoznaczność oraz zrewidowanie błędnego poglądu, że dotyczy ona jedynie grup ubogich czy defaworyzowanych, podróżujących tylko i wyłącznie dzięki dofinansowaniom ze strony państwa, samorządów terytorialnych i innych funduszy.

Wśród uczestników sporą grupę reprezentowali samorządowcy – to właśnie do nich skierowane były konkretne wskazówki, dotyczące roli organów samorządu terytorialnego.

Samorząd nie powinien być głównym aktorem w rozwoju turystyki i jej najważniejszym orędownikiem. Nie powinien odpowiadać za tworzenie oferty turystycznej bezpośrednio ale powinien wspierać procesy w których taka oferta powstaje. Rozwój turystyki bez oferty opartej na działalności podmiotów prywatnych jest skazany na fiasko.

Samorząd powinien być tłem dla rozwoju turystyki. Jego cele są proste do zdefiniowania w tym zakresie: zadbać o infrastrukturę, sprzyjać pojawiającym się inicjatywom i wycofywać się, kiedy w grę wchodzą sprzeczne interesy.

Benedykt Węgrzyn, gmina Dobra
Konferencja Beskid Wyspowy (c) panpodroznik.com
Konferencja Beskid Wyspowy – Beskid Dostępny (c) panpodroznik.com
Banner Przydatne Strony (c) panpodroznik.com

Konferencja została zrealizowana w ramach Programu rozwoju turystyki społecznej sprzyjającej aktywności fizycznej społeczeństwa – upowszechnianie turystyki osób starszych, dzieci z domów dziecka oraz dzieci z niepełnosprawnościami i ich opiekunów oraz szkolenia dla osób pracujących w turystyce z osobami ze szczególnymi potrzebami, finansowanego w 2023 roku z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej Ministerstwa Sportu i Turystyki.

Konferencja Beskid Wyspowy (c) panpodroznik.com
Konferencja Beskid Wyspowy – Beskid Dostępny (c) panpodroznik.com

Komentowanie jest wyłączone.