Czy Afryka jest aż tak dzika? Jakie ślady zostawia słoń? Dlaczego kompas, latarka i sznurek powinien znaleźć się w bagażu każdego, nawet najmłodszego eksploratora? Podczas kilku wiosennych dni dzieci w wieku 3-6 lat (11 grup przedszkolnych) przeniosły się na zajęciach z Panem Podróżnikiem na najgorętszy kontynent, poznając nie tylko afrykańską faunę, florę i zwyczaje, ale również warunki, w jakich uczą się ich rówieśnicy.
„Nieznane” może budzić obawy, dopóki tego nie poznamy lub nie oswoimy. Proces edukacyjno-wychowawczy pozwala na to, aby elementy poznawczo-turystyczne wprowadzać podczas zajęć z dziećmi w wieku przedszkolnym, także w najmłodszych grupach. I właśnie z takiego założenia wyszła grupa krakowskich przedszkoli, zapraszając Pana Podróżnika do zrealizowania cyklu spotkań z dziećmi (11 grup), których głównym tematem i motywem przewodnim była Afryka.
Bazując na swoich doświadczeniach z podróży po afrykańskich krajach oraz przywiezionych pamiątkach i nietypowych przedmiotach, Pan Podróżnik zabrał przyszłych odkrywców na afrykańskie sawanny, do dżungli i na największą pustynię świata, czyli Saharę. Egzotyczne zwierzęta, pejzaże odległych zakątków Afryki, odmienność w codzienności, która jest domeną grup społecznych zamieszkujących Czarny Ląd (to nie jest określenie, które powinno budzić obawy: starożytni Egipcjanie już kilka tysięcy lat wcześniej używali takiej samej nazwy dla swojego państwa; w ich języku „Kemet” oznaczał „Czarny Ląd”) – to tylko część z obszarów, wokół których koncentrowały się scenariusze poszczególnych zajęć.
Najstarsze grupy poznawały m.in. warunki, w jakich uczą się i żyją ich rówieśnicy w takich krajach jak Rwanda, Burkina Faso, Tanzania i Sudan. Z kolei nieco młodsi przyszli podróżnicy wzięli udział m.in. w specjalnej wyprawie, której celem było wytropienie słonia na sawannie, zapoznając się jednocześnie z niezbędnym ekwipunkiem. Najmłodsze grupy mogły łagodnie wejść w świat różnic między Polską i Afryką, poznając poprzez zabawę podstawowe pojęcia i miejsca, jak również doskonalić swoje umiejętności przekazywania informacji za pomocą djembe, czyli afrykańskiego bębenka. Całość zajęć okraszona była modułami praktycznymi i multimedialnymi, z wykorzystaniem zdjęć, filmów i materiałów audio.
Pan Podróżnik opiera się na wielu obszarach, które wykorzystuje podczas spotkań w przedszkolach. To nie tylko zajęcia ruchowe, prezentacje zdjęć, opowieści, zabawy w rymy, pogadanki podróżnicze, prace sensoryczne z dotykiem różnicującym i obronnym (na konkretnych przedmiotach, przywiezionych z wielu krajów), gra na instrumentach, kształtowanie chwytu, ćwiczenia gimnastyczne – ale również wykonywanie prac manualnych i zabawy dźwiękonaśladowcze (onomatopeje).
Przykładem są spotkania-lekcje podróżnicze, osnute tematyką wokół Dzieci Świata i adresowane do przedszkolaków w wieku 3-6 lat, pozwalające na łagodne i ciekawe wejście w temat różnorodności. Oswajają „inność” – która niekiedy budzi obawy – ucząc jednocześnie tolerancji, wyostrzając zmysły najmłodszych. Opowieści o warunkach życia, edukacji, formach zabawy rówieśników naszych dzieci, zamieszkujących inne kontynenty, w naturalny sposób prowadzą do rozbudzenia ciekawości.
Spektrum scenariuszy zajęć jest szerokie, dostosowane do wieku i poziomu danej grupy przedszkolnej – umożliwiając osiągnięcie założonych celów edukacyjnych. Dla najstarszych grup przedszkolnych zajęcia z Panem Podróżnikiem są swoistą lunetą ze spojrzeniem na ciekawe miejsca i poszukiwanie cech, które nas łączą, a nie dzielą. To prosta droga do zwiększenia świadomości najmłodszych odkrywców, przygotowująca ich do zmian związanych z przejściem do kolejnego etapu edukacji, jakim jest szkoła podstawowa.
Ważnym aspektem jest pełna swoboda w przygotowaniu scenariusza i przeprowadzenie zajęć wpasowujących się w ewentualne założenia planu pracy dydaktyczno-wychowawczej, realizowanego w danej grupie. Zajęcia mogą odbywać się również w części lub w całości w języku angielskim, wspomagając system total / language immersion lub wspierając metodykę pracy przedszkoli dwujęzycznych.
To była prawdziwa afrykańska przygoda w naszym przedszkolu! Pan Podróżnik przeprowadził zajęcia dla grup 3-4 latków, 5-latków oraz dzieci z najstarszych grup. Doświadczenie w przekazywaniu podróżniczych ciekawostek, otwartość do pracy z dziećmi wymagającymi specjalnego traktowania, dużo uśmiechu, fantastyczne przygotowanie scenariuszowe, oryginalne artefakty i nauka świata poprzez zabawę – dzieci już teraz pytają się o termin kolejnych zajęć.
Anna Zielińska, pedagog przedszkolny, Kraków
Obszar podobieństw i różnorodności wśród dzieci świata jest istotny w naszym planie dydaktycznym. W placówce mamy podopiecznych z Ukrainy, Belgii, Stanów Zjednoczonych, Pakistanu, Egiptu, niektórzy z nich nie posługują się językiem polskim. Zajęcia Pana Podróżnika, łączące wiedzę, doświadczenie wyjazdowe i specyficzne pamiątki przywiezione z wyjazdów pozwoliły naszym przedszkolakom na pouczającą podróż dookoła świata bez opuszczania budynku przedszkola.
Maria Wiśniewska, dyrektor przedszkola w Małopolsce
Jesteś nauczycielem w przedszkolu lub szkole podstawowej i chcesz zaprosić Pana Podróżnika na zajęcia do swojej grupy lub klasy? Nic trudnego, wystarczy odrobina chęci! Zajrzyj → tutaj.
